Baskadia

Khổ thơ đầu tiên của bài thơ "đóng vai nhân vật người cháu kể lại câu chuyện bếp lửa" của Bằng Việt như một lời giới thiệu ấm áp về "bếp lửa" – biểu tượng cho tình yêu thương, sự hy sinh và lòng nhân ái của người bà. Khổ thơ thứ hai lại là dòng hồi tưởng êm đềm, dạt dào cảm xúc, gợi lên hình ảnh bà và cuộc sống của bà, hun đúc nên lòng biết ơn sâu sắc của người cháu.

1. Khổ 1: Giới thiệu "bếp lửa" - biểu tượng của tình yêu thương, sự hy sinh và lòng nhân ái:

• Hình ảnh "bếp lửa" được lặp đi lặp lại nhiều lần trong khổ thơ, không chỉ là nơi nấu nướng, mà còn là nơi lưu giữ những giá trị tinh thần thiêng liêng của gia đình. "Bếp lửa" là nơi bà nhen lên ngọn lửa yêu thương, truyền hơi ấm cho con cháu, là nơi hun đúc nên những phẩm chất cao quý trong tâm hồn cháu.
  

Bếp lửa chờn chờn, cháy lên với những nụ cười

• Nơi lưu giữ những kỷ niệm đẹp đẽ: Bếp lửa trở thành nơi con cháu nhớ về bà, về những kỉ niệm đẹp đẽ, về tình yêu thương bao la mà bà dành cho con cháu: "Bếp lửa chờn chờn, cháy lên với những nụ cười", "bà kể chuyện vui về ngày xưa".
  

• Nơi bà dành trọn tình yêu thương, sự chăm sóc cho con cháu: Bà luôn "chắt chiu từng giọt mồ hôi", "tần tảo sớm hôm" để vun vén gia đình, nuôi dưỡng con cháu nên người.
  

• Nơi lưu giữ những giá trị truyền thống, những bài học đạo đức: Bà là người dạy cháu những bài học về cuộc sống, về lẽ sống, về lòng nhân ái. Bà là người mang "ngọn lửa hồng" của tình yêu thương, sự hy sinh và lòng nhân ái đến cho con cháu.
  

2. Khổ 2: Dòng hồi tưởng - Nhen lên lòng biết ơn sâu sắc:

• Khổ thơ thứ hai là dòng hồi tưởng êm đềm, dạt dào cảm xúc, gợi lên hình ảnh bà và cuộc sống của bà, hun đúc nên lòng biết ơn sâu sắc của người cháu. Hình ảnh “bếp lửa” trong khổ thơ này không còn chỉ là nơi nấu nướng nữa, mà đã trở thành biểu tượng cho sự kiên cường, tần tảo và sự hy sinh phi thường của người bà.
  

Bếp lửa đã nhen lên từ ngày nào

• Hình ảnh "bài thơ bếp lưa" biểu tượng cho sự hy sinh, tần tảo: "Củi một đời, lửa một đời" là hình ảnh ẩn dụ đầy ấn tượng, thể hiện sự bền bỉ, kiên cường của bà. Bà luôn "chắt chiu từng giọt mồ hôi", "tần tảo sớm hôm" để vun vén gia đình, nuôi dưỡng con cháu nên người.
  

• Hình ảnh "lửa lòng cháu" sưởi ấm cho bà: Bếp lửa còn là nơi tình yêu thương của người cháu dành cho bà luôn cháy mãnh liệt, sưởi ấm cho bà: "Lửa lòng cháu luôn sưởi ấm cho bà/Sưởi ấm cho bà giữa đêm và ngày".
  

• Bà dạy cháu những bài học quý giá: Bà dạy cháu chắt chiu từng giọt mồ hôi, tần tảo sớm hôm, vất vả buổi chiều. Bà luôn mong muốn cháu mai sau lớn lên, càng thêm yêu đời, càng thêm yêu người.
  

3. Nghệ thuật:

• Thể thơ 5 chữ: Linh hoạt, gọn gàng, gợi cảm, phù hợp với nội dung bài thơ.
  

• Biện pháp ẩn dụ: "bếp lửa", "ngọn lửa hồng", "củi một đời", "lửa một đời", "lửa lòng cháu" - tăng sức gợi hình, gợi cảm, biểu hiện sự hy sinh bền bỉ, kiên cường của bà, đồng thời khẳng định lòng biết ơn của người cháu.
  

• Ngôn ngữ dân dã, thân thương, gần gũi với cuộc sống: "chờn chờn", "cháy lên", "kể chuyện", "chắt chiu", "tần tảo", "ngọn lửa hồng", "từng giọt mồ hôi", "củi một đời", "lửa một đời"...
  

• Cách xây dựng nhịp thơ nhanh: Rất hợp với tâm trạng của người cháu khi nhớ về bà, về những kỷ niệm đẹp đẽ của tuổi thơ.
  

4. Kết luận:

phân tích khổ 3 bài thơ bếp lửa đã gợi cho người đọc hình ảnh "bếp lửa" là biểu tượng cho tình yêu thương, sự hy sinh và lòng nhân ái của người bà. Lòng biết ơn sâu sắc của người cháu dành cho bà được thể hiện qua dòng hồi tưởng êm đềm, dạt dào cảm xúc. Hai khổ thơ đầu đã dẫn dắt người đọc vào nội dung chính của bài thơ và góp phần tạo nên sức hút cho tác phẩm.