Baskadia

I. Mở bài

Truyện ngắn hoàn cảnh ra đời chiếc lược ngà lược ngà của nhà văn Nguyễn Quang Sáng là một tác phẩm giàu giá trị nhân văn, gợi lên trong lòng người đọc sự cảm động sâu sắc về tình cảm gia đình, đặc biệt là tình cha con trong bối cảnh chiến tranh đầy đau thương. Câu chuyện không chỉ xoay quanh cuộc gặp gỡ ngắn ngủi giữa ông Sáu và con gái bé Thu, mà còn là một minh chứng cho sự hy sinh, tình yêu thương bền vững và sự mất mát to lớn mà chiến tranh đã gây ra cho những người lính và gia đình họ.

II. Tóm tắt nội dung chính

1. Cuộc gặp gỡ đầu tiên của cha con

Câu chuyện bắt đầu với hình ảnh ông Sáu, một người lính cách mạng, sau nhiều năm xa nhà tham gia kháng chiến, lần đầu tiên trở về thăm nhà và gặp lại con gái của mình, bé Thu. Ông Sáu đã xa nhà từ khi bé Thu còn rất nhỏ, nên trong suốt thời gian đó, cô bé chỉ biết đến cha qua những tấm ảnh và lời kể của mẹ. Khi ông Sáu trở về, mang theo vết sẹo trên mặt sau những năm tháng chiến tranh, bé Thu không thể nhận ra người đàn ông trước mặt chính là cha mình.

Dù ông Sáu rất mong chờ giây phút được gặp lại con gái, được nghe bé Thu gọi mình là "Ba", nhưng điều đó không xảy ra. Thay vì vui mừng, bé Thu tỏ ra lạnh nhạt, từ chối không nhận ông Sáu là cha. Hành động của bé làm ông Sáu vô cùng đau lòng, nhưng ông vẫn kiên nhẫn, cố gắng gần gũi con gái. Trong suốt những ngày ông Sáu ở nhà, bé Thu vẫn bướng bỉnh, nhất quyết không gọi ông là "Ba", ngay cả khi ông cố gắng tiếp cận và chăm sóc con.

2. Khoảnh khắc nhận cha

Sự bướng bỉnh của bé Thu lên đến đỉnh điểm khi cô bé thẳng thừng phản đối và không chịu nghe lời ông Sáu. Điều này làm ông Sáu rất đau khổ và thất vọng. Trong lòng ông, sự xa cách với con gái càng trở nên nặng nề. Đỉnh điểm là khi bé Thu cố tình làm ngược lại những điều ông Sáu mong đợi, khiến ông mất kiên nhẫn và tức giận đánh con gái. Tuy nhiên, sau khi ông Sáu đánh bé Thu, bà ngoại đã giải thích cho cô bé hiểu về vết sẹo trên mặt cha, nguyên nhân khiến bé không nhận ra ông.

Chính lời giải thích của bà ngoại đã giúp bé Thu thay đổi cách nhìn về ông Sáu. Cô bé nhận ra rằng người đàn ông trước mặt chính là cha mình, người mà cô đã mong đợi bấy lâu. Ngay trước lúc ông Sáu chuẩn bị rời nhà để quay lại chiến trường, bé Thu bất ngờ chạy đến ôm chầm lấy ông và lần đầu tiên gọi ông bằng tiếng "Ba" đầy xúc động. Tiếng gọi ấy làm vỡ òa niềm vui và hạnh phúc của ông Sáu, nhưng cũng mang theo nỗi tiếc nuối vì chỉ vừa nhận được tình cảm của con thì lại phải chia xa.

3. Chiếc lược ngà – biểu tượng tình cha con

Sau khi trở lại chiến trường, ông Sáu không ngừng nhớ thương con gái. Ký ức về giây phút bé Thu gọi ông là "Ba" luôn ám ảnh trong tâm trí ông, khiến ông quyết định làm cho con một món quà đặc biệt – một chiếc lược ngà. Ông đã dồn hết tình cảm, sự thương nhớ và tâm huyết của mình để khắc hoàn cảnh sáng tác chiếc lược ngà  lược ngà, với mong muốn trao cho bé Thu khi có dịp trở về. Trên chiếc lược, ông tỉ mỉ khắc dòng chữ "Yêu nhớ tặng Thu con của ba". Chiếc lược ngà không chỉ là một món quà mà còn là biểu tượng của tình yêu thương, sự gắn kết và hy sinh của người cha dành cho con.

Tuy nhiên, trước khi kịp trao chiếc lược ngà cho bé Thu, ông Sáu đã hy sinh trong một trận chiến ác liệt. Trước lúc lâm chung, ông Sáu trao lại chiếc lược ngà cho người đồng đội là bác Ba và nhờ ông mang về cho bé Thu. Dù không thể gặp lại con gái, nhưng qua chiếc lược ngà, tình yêu thương và sự hy sinh của ông Sáu vẫn mãi mãi được truyền lại cho con.

4. Chiếc lược ngà – Món quà cuối cùng

Bác Ba đã mang chiếc lược ngà về cho bé Thu, thực hiện lời hứa của ông Sáu. Đối với bé Thu, chiếc lược ngà không chỉ là một vật kỷ niệm từ cha mà còn là món quà cuối cùng, biểu tượng cho tình yêu thương vô bờ bến của ông Sáu dành cho con. Mặc dù ông Sáu đã không còn, nhưng chiếc lược ngà vẫn là sự hiện diện vĩnh cửu của ông trong lòng con gái. Qua món quà này, bé Thu hiểu sâu sắc hơn về tình yêu của cha, và tình cảm ấy sẽ mãi mãi sống trong trái tim cô bé.

III. Giá trị và ý nghĩa của tác phẩm

1. Tình cha con sâu nặng

Tình cảm cha con trong Chiếc lược ngà được khắc họa vô cùng sâu sắc và cảm động. Từ những khoảnh khắc đầu tiên khi ông Sáu mong chờ con gái nhận ra mình, đến giây phút bé Thu ôm chầm lấy ông và gọi ông là "Ba", tất cả đều thể hiện sự thiêng liêng và cao quý của tình cha con. Dù bị chiến tranh chia cắt, dù phải đối mặt với những đau khổ và mất mát, tình cảm ấy vẫn vững bền, mạnh mẽ và luôn tồn tại trong mỗi người.

2. Chiến tranh và mất mát

Bên cạnh tình cha con, tác phẩm cũng khắc họa rõ nét những mất mát và đau thương do chiến tranh gây ra. Ông Sáu, như bao người lính khác, đã phải hy sinh rất nhiều, không chỉ là mạng sống của mình mà còn là tình cảm gia đình, niềm hạnh phúc được ở bên con. Chiến tranh không chỉ cướp đi mạng sống của những người lính mà còn làm tan vỡ biết bao gia đình, khiến những đứa trẻ như bé Thu phải lớn lên trong cảnh thiếu thốn tình cha.

IV. Kết bài

Chiếc lược ngà của Nguyễn Quang Sáng là một câu chuyện đầy cảm động về tình cha con trong bối cảnh chiến tranh khốc liệt. Qua câu chuyện của ông Sáu và bé Thu, tác phẩm đã thể hiện rõ nét sự thiêng liêng, cao quý của tình cha con và những mất mát mà chiến tranh mang lại. Hình ảnh hoàn cảnh sáng tác của chiếc lược ngà lược ngà trở thành biểu tượng cho tình yêu thương vô bờ bến của người cha, đồng thời là lời nhắc nhở về giá trị của tình cảm gia đình, về những hy sinh và mất mát không thể bù đắp trong chiến tranh.