Sẽ ra sao nếu Ethereum ngã ngựa ?
第5話 - Các người xác thực - validator cũng là vấn đề đáng quan ngại
Validators là một phần quan trọng của mạng lưới, họ là những người chịu trách nhiệm theo dõi các giao dịch, kiểm tra, xác thực và đưa chúng vào một khối. Hãy hình dung blockchain như một đại lộ và mỗi validator là một chốt kiểm tra. Nếu số lượng xe (các transactions) vượt quá khả năng xử lý của lượng validator, chuyện gì sẽ xảy ra ?
Để được “thông chốt” người dùng sẽ phải bỏ ra một mức phí (gas fee) cao hơn. Trước khi bước qua phiên bản 2.0, dù có đến hơn 400.000 validator, phí giao dịch (gas fee) của ETH đã có những thời điểm đạt cả 2-300$ cho một lệnh. Sau sự kiện The Merge, Ether chuyển mình qua giai đoạn 2.0, gas fee đã giảm về mức khá dễ chịu ở ~2$, nhưng những ngày thị trường có biến gần đây, phí giao dịch đã vượt ngưỡng 5$ trở lại. Chưa cần hình dùng đến viễn cảnh mọi validator trên Ether “tắt điện”, chỉ cần ½ số đó bay màu, gas fee sẽ lại là rào cản để người dùng tiếp cận ETH, hay thậm chí sẽ rời bỏ ETH.
Tại sao ư?
Để trở thành validator của Ethereum, bạn cần stake (khóa) vào mạng lưới 32 đồng ETH (khoảng 41.000 Biden với mức giá 1k2 hiện tại), và phần thưởng bạn sẽ nhận được là mức lãi suất năm (APR-không tính lãi kép) giao động từ 5.3-7.3% (hiện tại đang là 6.1% và lãi suất này sẽ thay đổi 6 tháng 1 lần). Nếu giá ETH giảm mạnh, làm cho lượng tài sản bị khóa của người dùng và cả phần thưởng đều bị giảm theo. Tiền mất, vậy thì có lí do nào để bạn tiếp tục vị trí validator này nữa? Trong trường hợp xấu, có thể xảy ra trường hợp các validator đồng loạt rút khỏi mạng lưới. Nếu chuyện này xảy ra, ETH sẽ chết.
Hơn thế, các dự án NFT lớn (như BAYC, CryptoPunks, Azuki,...) đều được giao dịch trên ETH (neo giá theo $ETH). Nếu giá ETH giảm cũng sẽ làm cho giá trị của các NFT giảm đi phần nào trên thị trường giao dịch.
Nhưng trên tất cả là vấn đề niềm tin, Ethereum và Vitalik đã là biểu tượng cho thị trường crypto. Nếu mất đi Ether, cộng đồng sẽ mất một thời gian rất rất lâu nữa mới có thể đặt thêm niềm tin vào thị trường này.
Nếu như bạn nhớ, thị trường tiền điện tử bị điều khiển bởi những câu chuyện (narrative) rất nhiều. Đồng nghĩa, hi vọng hay niềm tin là vật liệu cần thiết để làm cho bánh xe công nghệ phát triển. Nếu như một kẻ dẫn đầu như Ether gục ngã, chẳng biết được liệu crypto có còn cơ hội để đứng dậy hay không.